Elvira Derks; ‘Goede patiëntenzorg is onlosmakelijk verbonden met informele zorg’
De toegevoegde waarde van informele zorg staat niet duidelijk op ieders netvlies. Daar valt nog een hele inhaalslag te maken!
Informele zorg wat is dat eigenlijk precies?
Informele zorg is álle onbetaalde zorg en ondersteuning die niet door een professional wordt verricht zoals bijvoorbeeld mantelzorg en zelfregie. Informele zorg gebeurt door een partner, familielid, vriend of kennis. De beste manier zoeken om samen te werken met informele zorgverleners en professionals dát is de uitdaging. Daarbij moet het uitgangspunt zijn dat de cliënt de best mogelijke zorg krijgt en de informele zorgverleners niet overbelast raken.
“De kracht van herhalen daar geloof ik heilig in”
Waarom is samenwerking tussen formele en informele zorg zo belangrijk en wat maakt het ingewikkeld? “Bij een grote organisatie zoals Zuyderland (6000 werknemers in de ziekenhuizen) is het lastig om iedereen goed te bereiken. Je moet niet alleen de juiste kanalen aanboren maar ook de focus op samenwerking blijvend onder de aandacht te brengen, blijven herhalen zodat het op de agenda blijft staan!”
Zuyderland en Informele zorg
Elvira is beleidsfunctionaris Persoonsgerichte Zorg/Kwaliteit & Veiligheid Zuyderland. Een professional die zich bezighoudt met informele zorg binnen het team Persoonsgerichte Zorg. “We willen de mens achter de patiënt beter leren kennen, daar hoort ook de mantelzorger bij. Daarbij stellen we ons steeds weer opnieuw de vraag: ‘wat kunnen wíj als ziekenhuisorganisatie doen om de positie en de rol van de mantelzorger te versterken?’ Met andere woorden: een nog prominentere rol geven. Wanneer de strategie gericht is op de best mogelijke zorg thuis dan betekent dit ook dat je niet alleen de wensen en behoeften van de patiënt, maar ook kijkt naar wat de sociale omgeving nodig heeft. De mantelzorger heeft allerlei zorgtaken en wordt aangespoord om mee te gaan naar gesprekken bij zorgverleners. Maar er is onvoldoende zicht op hoe het hele plaatje structureel is ingericht. Deelnemen aan projecten waar patiënten en mantelzorgers aansluiten is daarom belangrijk. Een voorbeeld hiervan is het Ouderenpanel om de zorg voor de oudere patiënt nog verder te verbeteren. Dat doen we samen met Burgerkracht Limburg. Naast mantelzorgers nemen ook overkoepelende partners deel aan de bijeenkomsten zodat helder wordt wat er ontbreekt om die persoonsgerichte zorg zo effectief mogelijk aan te bieden.
Meer bekendheid door middel van lotgenotencontact (de Zelfregietool)
We wijzen zorgverleners met patiëntencontacten op het bestaan van lotgenotencontact en mogelijkheden bij de informele zorg. De zelfregietool kan worden ingezet. De zelfregietool wordt vermeld op de aandoeningsgerichte pagina’s. Ook hebben we bekendheid eraan gegevens door middel van intranet berichten en verwijzen we naar www.zelfregietool.nl. Zuyderland kent fysieke themabijeenkomsten – waar patiëntenverenigingen aansluiten- en uitwisseling plaatsvindt. Naast deze fysieke bijeenkomsten verzorgen we webinars met de gelegenheid om per chat vragen te stellen aan de specialist. Dan zie je pas goed hoe mensen op elkaar reageren en de behoefte hieraan. Het positieve effect van lotgenotencontact is het gevoel hebben dat je er niet alleen voor staat. Die wetenschap doet een mens goed en dat is zichtbaar.
“Een fysiek trefpunt in het ziekenhuis dát is mijn droom en die van mijn collega’s”
Het ziekenhuis kent in tegenstelling tot zorginstellingen slechts korte contactmomenten met cliënten. Mijn droom is om binnen Zuyderland een fysieke plek te creëren. Een ontmoetingsplek voor professionals, patiënten en informele zorgverleners. Samen meer contact hebben waardoor een aansluiting binnen alle teams beter gewaarborgd blijft.
Bio Elvira
Elvira Derks 51 jaar is beleidsfunctionaris Persoonsgerichte Zorg/Kwaliteit & Veiligheid bij Zuyderland en van oorsprong verpleegkundige. Als mantelzorger weet ze ook uit eigen ervaring tegen welke knelpunten je aan kunt lopen. Om die reden ziet ze duidelijk niet alleen beroepsmatig maar ook gevoelsmatig de verschillende invalshoeken. Beleid vertalen naar de praktijk. Dát is haar missie!
Monique van de Ven, leidinggevende van Knooppunt Informele Zorg, werkte mee aan het project ‘Who Cares’. Dit paste perfect in de meerjarenstrategie van de MIK & PIW Groep waarbij zij het combineren van mantelzorg en werk als onderdeel van het thema vitaliteit oppakken.
Hoe ga je aan de slag met een thema als mantelzorg?
“We werden benaderd door Marja Veenstra van Burgerkracht Limburg en Suzan Robroek van Erasmus MC voor het project ‘Who Cares’. Als leidinggevende van Knooppunt Informele Zorg weet ik hoe belangrijk mantelzorgers zijn en ben ik me bewust van de druk die zij kunnen ervaren. Onder begeleiding van Marja en Suzan zijn we gestart met een 0-meting onder onze medewerkers. In deze peiling hebben we gemeten of medewerkers zich bewust zijn van het feit dat ze misschien mantelzorger zijn.”
Hoe onderzoek je de behoefte bij medewerkers?
“Bij MIK & PIW werken ongeveer 1000 medewerkers. Bijna 300 medewerkers hebben de enquête ingevuld, een mooi aantal. Naast dit onderzoek hebben Marja en Suzan ook een aantal persoonlijke gesprekken gevoerd met medewerkers en leidinggevenden met of zonder mantelzorgtaken. Al deze informatie is geanalyseerd door een werkgroep die vervolgens aan de slag is gegaan met een plan van aanpak.”
Wat waren de resultaten?
“We zijn gestart met het ontwikkelen van een visie. Uit de resultaten kwam vooral naar voren dat erkenning heel belangrijk is. Weten wat er speelt. Weten waar een medewerker mee te maken heeft. Daarnaast waarderen medewerkers dat wij aandacht besteden aan dit onderwerp. Medewerkers worden zich hierdoor ook bewust dat ze mantelzorger zijn. Vaak zien zij dit zelf pas in na het invullen van een vragenlijst.”
Hoe hebben jullie de resultaten omgezet in acties?
“We hebben op intranet alle informatie gebundeld over dit onderwerp. Hier vind je de wet- en regelgeving, de CAO, maar ook de regelingen bij MIK & PIW. We leggen medewerkers ook uit welke consequenties de wet- en regelgeving heeft, zoals bijvoorbeeld zorgverlof. Als je gebruik wilt maken van zorgverlof dan kan dit iets betekenen voor het salaris. Als medewerkers hier vragen over hebben dan kunnen zij terecht bij de HR-adviseurs. We zien ook dat naast het aanbieden van informatie ‘bewustwording’ erg belangrijk is. Daarom blijven we hier structureel aandacht aan geven. Zo hebben we op de ‘Dag van de Mantelzorg’ een filmpje geplaatst waarin we een oproep deden richting medewerkers om het onderwerp bespreekbaar te maken. En riepen we medewerkers structureel op om de vragenlijst in te vullen om te bekijken of ze wellicht mantelzorger zijn. Zodat ze weten dat ze er niet alleen voor staan!”
“Daarnaast geven wij leidinggevenden handvatten om dit bespreekbaar te maken. Zo organiseren we in 2023 een training voor leidinggevenden ‘Hoe maak je mantelzorg bespreekbaar?’. Door er continue aandacht aan te geven, richten wij ons op de ‘preventie’ van uitval van medewerkers. Zodat zij tijdig het gesprek aan gaan en werk en mantelzorgtaken op een vitale wijze kunnen combineren. Want als je als mantelzorger uitvalt, kun je niemand meer helpen.”
Jullie hebben een eigen Steunpunt Mantelzorg, kunnen medewerkers daar terecht?
“Jazeker, dat is echt een voordeel. Hierdoor kunnen wij een beroep doen op de mantelzorgconsulenten. Zij sluiten bijvoorbeeld aan tijdens teambijeenkomsten om het thema bespreekbaar te maken en geven uitleg wat zij als Steunpunt Mantelzorg kunnen betekenen voor medewerkers.”
Zien jullie al resultaten?
“Het is heel krachtig dat wij een eigen Steunpunt Mantelzorg in huis hebben en daar zetten wij nu op in. We werken ook met zelfhulpgroepen. Als blijkt dat er behoefte is aan zelfhulpgroepen, dan organiseren we deze. Momenteel krijgen we vele positieve reacties terug. Medewerkers waarderen vooral dat er aandacht aan wordt gegeven. Omdat je als mantelzorger de erkenning krijgt die je verdient. Het is niet niks om alle ballen in de lucht te houden en goed voor jezelf te zorgen. En dat willen wij dan ook uitdragen als mantelzorgvriendelijke organisatie.”
Enthousiaste jongen met de wil om anderen te helpen
Joey is 20 jaar en woont begeleid in een woonvorm bij Pergamijn. “Ik ben een enthousiaste jongen. Soms ben ik een beetje te druk. Dat vind ik zelf want ik heb ADHD. Dan denk ik achteraf weleens: moest ik me daar nu weer zo druk over maken? Ik heb een leerachterstand en ook wel eens een kort lontje maar dat gebeurt alleen als ik te weinig slaap. Meestal niet hoor, en dan sta ik voor iedereen klaar!
Bij mij kun je terecht als je je hart wil luchten. Als je gewoon eens met iemand wilt praten van mens tot mens. Dat is soms best moeilijk want lang niet iedereen heeft iemand om mee te praten. Buiten mijn vader, moeder en grootouders had ik ook niemand. Uit ervaring weet ik hoe rot je je daarbij kunt voelen. Als je dat gevoel herkent dan kun je bij mij terecht.”
Er niet echt bij horen is keihard, dat doet pijn; daar wil ik iets aan doen
Bij Joey komt de wil om te helpen vanuit zijn hart want hij kent het gevoel om er niet bij te horen maar al te goed. Dat begon op jonge leeftijd vanaf de lagere school.” Ik werd gepest, en niet zo’n beetje ook. Ik vertelde het aan leerkrachten en zelfs aan vertrouwenspersonen maar er werd bedroevend weinig mee gedaan. Om niet te zeggen niets. Dat zou niet mogen. Ik werd gepest omdat ik anders was en later ook vanwege mijn geaardheid. Ik voelde me eenzaam en raakte erdoor in een depressie. Het duurde drie jaar voordat ik daar zelf uit wist te komen. Dat moet toch anders kunnen. Zaken als scheidingen, problemen thuis, racisme, discriminatie en geloof zijn hoofdbrekens voor veel jongeren. Mijn raad: probeer het niet allemaal zelf op te lossen maar praat er met anderen over dat helpt!
Werken bij Vidar maar straks ook als vrijwilliger bij @ease
“Ik werk bij leerwerkbedrijf Vidar in Sittard in het restaurant van de gemeente. Hier kan ik ‘beschut’ werken in een klein team. Dat werkt voor mij want het betekent dat ik – wanneer het te druk is – me terug kan trekken, dan ga ik even naar buiten. Daarna is het weer goed en ga ik verder. Het is een fijne, afwisselende baan in de catering. Soms werk ik in de keuken, dan weer in de bediening. Werk geeft me structuur en bovendien hou ik van koken dus dat is mooi meegenomen.”
Meedoen en de uitdaging aangaan
Je geeft aan niet van drukte te houden. Toch ging je de uitdaging aan om via Burgerkracht Limburg mee te doen aan het Social Lab en BeYOUng. Je durfde zelfs in het openbaar intieme verhalen te delen met een groep jongeren. Hoe rijm je dat? “Ja, maar dat is heel iets anders, dan overvalt het me niet. Daar heb ik van tevoren goed over nagedacht, dan weet ik wat ik ga zeggen en dan lukt het me wel. Ik heb een boodschap en die ik wil delen. Dat doe ik op mijn eigen Joey manier want ik geloof dat mensen daar iets aan kunnen hebben. Mijn boodschap gaat over het belang van liefde en vriendschap. Wat het betekent als je iemand hebt die je kunt vertrouwen. Om sorry te durven zeggen bij ruzies en daar vooral niet te lang mee wachten. Daarmee maak je dingen alleen maar groter dan ze zijn en daar heb je niks aan. Iedereen mag zijn wie hij is ook al verschilt dat van de grote groep. Daarom word ik ook vrijwilliger bij @ease. Ik ga een training volgen om me nog beter te kunnen inzetten. Bij @ease kun je je anoniem en veilig je verhaal kwijt. Er is altijd iemand die een luisterend oor biedt en het schept geen verplichtingen.
Hoe kunnen jongeren die met je willen praten je vinden?
“Ja, dat is een goeie. Nou, straks dus bij @ease maar ook via Burgerkracht Limburg wil ik blijvend mijn steentje bijdragen.”
Waarom is het voor jou belangrijk om met jongeren in contact te blijven?
Omdat ik denk dat het kan helpen. Ik heb een leuke, praktische tip. Aan jullie de keuze om er al dan niet aan mee te doen. Als je een rotdag hebt gehad schrijf het op en vernietig het erna. Verscheur, verbrand of versnipper het. Het doel hiervan is om de op de slechtste momenten gedachten letterlijk te vernietigen. Daarnaast schrijf je minstens één positief ding op. Maar deze schrijfsels bewaar je. Hoe dat een jaar vol en pak het er weer bij, lees het terug. Misschien brengt het je wat.
Maria Wetzels – vrijwilliger
“Kies je ‘darlings’. Doe als vrijwilliger wat je belangrijk vindt, waar je goed in bent en wat er voor jou toe doet!
Het Project Next Level
Burgerparticipatie is een kwestie van volharding, een ‘never ending story’.
Voordat Maria als vrijwilliger bij het Project Next Level betrokken raakte werkte ze mee aan diverse andere projecten bij Burgerkracht Limburg.
Het Project Next Level is voor Maria een ‘vervolgproject’ gegroeid uit diverse eerdere opdrachten bij BKL waaraan ze meewerkte om burgerparticipatie handen en voeten te geven. Een stroperig en lang niet altijd gemakkelijk proces. Steeds opnieuw zijn er weer nieuwe onderzoekers en nieuwe projecten waar Maria als burgerparticipant kan helpen door deel te nemen, maar ook te helpen om projectenopdrachten inhoudelijk vorm te geven. Dat doet ze samen met de projectleiders en programmamakers. Ze is dus zowel deelnemer als projectlid. Zo zijn er coaching modules ontwikkeld om een betere invulling te geven aan burgerparticipatie en werkt ze mee aan diverse onderzoeken. Ze vertegenwoordigt daarbij de stem van de burger. Vanuit het mantelzorgperspectief brengt ze in wat relevant is. Daarbij komt haar beroepsachtergrond – maar ook haar jarenlange ervaring als mantelzorger voor haar moeder goed van pas.
Waarom zijn deze projecten belangrijk?
“De processen in projecten zijn nooit eenvoudig en vanzelfsprekend; daar is een lange adem voor nodig. Je moet er blijvend aan trekken, maar er voorál ook in blijven geloven!”
Opdrachtgevers leggen vaak concrete opdrachten neer. Soms wordt daarbij voorbijgegaan aan basale vragen. Zaken die voortkomen uit de praktijk. Dan is de burgerparticipant van toegevoegde waarde. Hij of zij maakt het immers mee en kan duidelijk maken waar het schuurt.
Waarom vind je het belangrijk dat voor deze projecten aandacht is?
De stem van de burgers is voor professionals vaak verrassend. ‘Aha Erlebnisse’ die door die stem van de burger naar voren komen. Zaken waar opdrachtgevers/professionals niet aan gedacht hebben. Communiceer je wel goed als je iets wil opzetten? Kijk je ook voldoende naar wat het oplevert?
Wat zijn je ervaringen hiermee? Heb je een voorbeeld?
“Een mooi voorbeeld hiervan is een transferproject waar ik aan meewerkte. Hierbij ging het om mensen die een heupfractuur hadden opgelopen zo actief mogelijk te laten zijn in het dagelijkse leven. Maar vervoer speelt daarbij een rol. Dat bleek moeilijk. Door dit aspect in te brengen kon hiervoor een oplossing gevonden worden. Een opdracht moet nut hebben en ertoe leiden dat mensen zo lang mogelijk hun eigen regie kunnen voeren en dat ze – waar mogelijk – zélf de touwtjes in handen houden. In Heerlen bijvoorbeeld werd de mogelijkheid geboden tot thuismeting bij diabetes. Dat zijn dingen die niet alleen financieel aantrekkelijk zijn, maar vooral een betere kwaliteit van leven opleveren. Mensen hoeven niet iedere keer weer die gang naar het ziekenhuis te maken. Op allerlei plekken en ook door de politiek wordt geprobeerd om ontwikkelingen aan te jagen door burgerparticipatie een plek te geven. Dat is niet alleen een ideologische gedrevenheid maar zorgt er ook voor dat je meer voor elkaar krijgt. Wanneer je mensen meekrijgt, er draagkracht voor ontstaat, dan werkt het waardoor het structureel een tool kan worden.
Bio Maria
Maria woont samen met haar echtgenoot in Voerendaal. Ze hebben drie kinderen en vier kleinkinderen. Ooit begon ze als maatschappelijk werker. Later vervulde ze bij Radar verschillende managementfuncties. Haar carrière rondde ze af als programmamanager zorginnovatie. Inmiddels is ze alweer een paar jaar met pensioen. Actief is ze nog altijd. Maatschappelijke betrokkenheid vindt Maria een groot goed. “Wat je tijdens je werkende leven hebt opgedaan is een schat aan ervaringen. Het is zonde om deze niet te gebruiken zeker als je het positief kunt inzetten. Je kunt daardoor van betekenis zijn en dingen doen die positief bijdragen aan de maatschappij”.
We willen burgers laten zien wat Positieve Gezondheid kan bieden
Een gedachtegoed dat mensen kan helpen op vele gebieden
Vrijwilliger op vele fronten
“Een Zwerfkei en een Duizendpoot”. Zo omschrijft Leon zichzelf. Hij is overal en doet van alles. Een geïmproviseerd visitekaartje laat zien dat dat wel moet kloppen want een snelle blik op het kaartje leert dat hij zich met wel meer dan tien verschillende vrijwilligersfuncties bezighoudt. Waar komt deze gedrevenheid vandaan? Leon vertelt het graag: “Als je kijkt naar het Spinnenweb van Positieve Gezondheid scoor ik niet bepaald op de stabiliteit van mijn lichaam. Maar in mijn dagelijks leven doe ik mee; ervaar ik zingeving en kwaliteit van leven. Het spinnenweb in de praktijk toepassen, dat gun ik een ander ook.”
“Samen gezond”
Het VEZN-project Co-ownership van burgers bij Mijnstreekambities (Samen Gezond),
is één van de initiatieven waar Leon zich voor inzet. Dat doet hij met Eric Apon, projectmanager bij Burgerkracht Limburg. Samen zijn ze in Heerlen Noord, Geleen-Zuid (de Kluis) en Munstergeleen gestart met het bezoeken van verschillende groepen burgers van alle leeftijden. We gaan met mensen in gesprek om een beweging op gang te brengen. Door zelf aan de slag te gaan met gezondheid. Dit gebeurt via vragenlijsten die gebaseerd zijn op het gedachtengoed van “Positieve Gezondheid”. Op die manier willen we kijken of er ruimte is voor zogenaamde “community’s”. Wat we ermee willen bereiken? De kwaliteit en de betaalbaarheid in de zorg verbeteren want op dat gebied valt er in de Mijnstreek nog een hoop te halen. We hebben een structurele achterstand op het gebied van gezondheid, welvaart en welzijn die onder het nationale gemiddelde ligt. Daar proberen we wat aan te doen. Daarvoor gaan we op zoek naar wat verbeterd kan worden en kijken we hoe we dat samen kunnen doen omdat het echt meerwaarde heeft. Daarbij werken we samen met diegenen die de doelgroep goed kent zoals huisartsen, buurthuizen en de KBO.
“Ik ben een verbinder, een Christoffel; ik kan van los zand iets maken”
“Op mijn eigen manier kan ik mensen helpen.” “Wat bedoel je daar precies mee?” “Kijk, mijn lichaam kan hier en daar misschien nalaten, maar mijn geest werkt uitstekend. Ik kan inzetten op mijn eigen levenservaringen. Die waren niet altijd even gemakkelijk. In het verleden zijn mij dingen overkomen die ik bij een ander herken. Ik kan bruggen bouwen. Helpen door te luisteren, luisteren, luisteren… Ik probeer te voorkomen dat iemand in dezelfde valkuilen terechtkomt als ik. Het is belangrijk om goed waar te nemen, om te begrijpen hoe mensen denken, wat iemand beweegt. Zingeving is niet voor iedereen eenvoudig vooral niet als je in een isolement zit. In iedere wijk gaat het er anders aan toe. Je moet kennis hebben van de sociale kaart (als die er al is) maar als je dan eenmaal met elkaar in verbinding bent kun je ideeën ontwikkelen en samenwerken.
Biografie Leon Lemmens
Leon Lemmens gelooft in de inzet van de Presentie filosofie (Andries Baart) die uitgaat van rechtvaardige, menselijke verhoudingen. Dit staat in schril contrast met de verzakelijkte, marktgerichte op productie georiënteerde zorgverlening. Beroepsmatig was hij op vele terreinen actief. Zo was hij o.a.: kelner, chauffeur en uitvoerder in de bouw. Als vrijwilliger is hij voorzitter KBO Geleen-Zuid en de Kluis, Interim secretaris en ouderenadviseur KBO Westelijke Mijnstreek, Intermediair van Roma, Sinti’s en woonwagenbewoners in de Westelijke Mijnstreek. Spil in de wijk. Lid Burgertop Limburg. Toekomst Ambassadeur gemeente Sittard-Geleen. Lid van de Wmo-raad Sittard-Geleen. Lid van het Wijkplatform. Lid werkgroep Leefbaarheid. In zijn vrije tijd fietst en fotografeert hij en zingt hij in een gemengd koor.
In een diverse samenleving, is een meervoudige identiteit een kracht!
Op dinsdag 15 november 2022 vond het Social Lab in Venlo plaats. In dit Social lab gingen we in gesprek met jongeren die opgroeien in diverse culturen. Hoe ga je om met aannamen, discriminatie, groepsvorming, het puber zijn? Ze deelden ervaringen en tips met elkaar.
De grootste gemene deler onder jongeren is dat ze zich allemaal Nederlander voelen maar door de buitenwereld niet altijd zo gezien worden. Ze hebben het gevoel dat ze anders zijn en er niet bij horen. Zij worstelen daardoor met hun identiteit en loyaliteit. Vanuit huis krijgen ze de cultuur, normen en waarden mee die ze heel belangrijk vinden, maar aan de andere kant groeien ze op met de Nederlandse cultuur en willen ze voldoen aan wat de samenleving van hen verwacht. En dat is niet makkelijk, het zorgt voor botsingen tussen culturen.
Naast de culturele uitdagingen, hebben zij ook te maken met uitdagingen waarmee elke tiener te maken krijgt; groepsvorming op school, docenten die over de schreef gaan en het proces van losmaken van ouder(s).
Ondanks de vele uitdagingen halen zij wel kracht uit het opgroeien in meerdere culturen. Ze creëren hun eigen identiteit door verschillende elementen uit verschillende culturen te halen die het best bij hen past.
Tijdens de bijeenkomst deelden de jongeren tips en ervaringen met elkaar. Ze hadden het gevoel er niet alleen voor te staan omdat iedereen met dezelfde zaken worstelt. Ook kwam de anti-discriminatie voorziening (ADV Limburg) ter sprake en wisten velen niet dat deze bestond. Als laatste hebben we ook gesproken over opmerkingen waar zij mee te maken krijgen. Wat doe je als je deze niet prettig vindt? Probeer dan vooral te reageren vanuit je brein en niet vanuit emotie. Dat is moeilijk maar je houdt de eer bij jezelf. Behandel anderen zoals je ook zelf behandelt wil worden.
‘Laat je helpen, sociale wetgeving is ingewikkeld!’
Rob Gubbels geeft gratis advies bij vragen over arbeidsongeschiktheid, arbeid en ziekte.
Na een rijk arbeidsverleden waarin de thema’s: werk, langdurig ziek zijn en her-integreren centraal stonden staat Rob nu als vrijwilliger voor anderen klaar. Hij wil zijn kennis en opgedane ervaring niet verloren laten gaan. Rob weet als geen ander dat ieder verhaal op zich staat en dat mensen vaak in de knoei komen omdat ze de middelen en kennis niet hebben om goed voor zichzelf op te komen.
“Liever te vroeg voor advies dan te laat voor een bezwaar!”
Bovenstaand wil Rob op voorhand benadrukken. “Als je niet op tijd reageert dan beginnen de problemen. Zorg dat je er op tijd bij bent als je een beschikking ontvangt waar je het niet mee eens bent. Je moet echt binnen zes weken reageren. Dat staat duidelijk in de brief die je ontvangt. In de praktijk zien we echter dat het vaak niet gebeurt. Brieven worden niet goed gelezen maar bezwaar maken kun je alleen in die aangegeven periode en dat moet formeel gebeuren. Inhoudelijk kun je er later nog een draai aangeven. Nog beter is het om je van tevoren te informeren over hoe een beoordeling werkt en waar je rekening moet houden.”
Samenwerking met Sociaal Team Plus werkt
De spreekuurhouders werken samen met het Sociaal Team Plus Maastricht in Malberg. Dat leidt in Malberg tot goede resultaten. Het team is actief op vele fronten en verwijst mensen door naar het spreekuur. Dat werkt prima. Op het spreekuur wordt uitgelegd hoe een procedure tot stand is gekomen en of er iets aan te doen is. Daar wordt ruim tijd voor uitgetrokken soms met meerdere personen. Goede uitleg kost namelijk tijd maar zorgt ook voor meer begrip en minder bezwaren. Het levert succesverhalen op.
Een kort een voorbeeld:
Een vrouw van 56 wordt door de gemeente verwezen. Door haar lage IQ heeft ze nooit gewerkt en valt ze onder de participatiewet. Voor haar is een Wajong aangevraagd en toegekend. Omdat haar dochter bij haar woont is ze kostendeler. De Wajong kent geen kostendelersregeling maar in de participatieregeling waar ze voorheen onder viel wél. Hoewel de uitkering gelijk blijft heeft ze heeft geen last meer van de kostendelersregeling. Dat maakt voor haar een belangrijk verschil.
De meeste verhalen zijn complex. Er gaan hele worstelingen aan vooraf. Daarbij kunnen we helpen. We kijken mee door de bril van de cliënt waardoor mooie dingen kunnen ontstaan zoals advies over het kunnen volgen van een opleiding, het helpen vinden van een stageplek met uitzicht op een dienstverband. Of mensen met een uitkering advies geven over actief blijven als vrijwilliger. De spreekuurhouders mogen daarbij gebruik maken van het grote netwerk van Burgerkracht Limburg.
Wie is Rob?
Rob is inmiddels 75 jaar en was o.a. als arbeidskundige werkzaam bij de sociale werkvoorziening ZOL bedrijven in Heerlen en de gemeenschappelijke medische dienst.
Hij verrichtte beoordelingen en begeleide mensen naar passend werk. Hij was manager arbeidsintegratie bij het UWV en regiomanager arbeidsintegratie bij arbeidsvoorziening. Ook met zijn eigen bedrijf “Solume” hield hij zich bezig met re-integratie. Hij is gedreven omdat het ertoe doet!
Wil je meer weten over spreekuurhouders en waar in Limburg er spreekuren zijn? Bekijk de pagina over spreekuren in Limburg.
In vele dorpen uit het straatbeeld verdwenen, maar voor dit mooie burgerinitiatief weer helemaal terug, de SRV-wagen. Een verlangen van Simon Groenedijk en zijn vrouw Jolanda. Het idee ontstond uit een gezamenlijke wens om mensen uit hun isolement te halen en is een samenwerkingsproject met het Leger des Heils. Beide echtlieden coördineren het project en werken samen met zo’n 20 andere vrijwilligers. Ze regelen laagdrempelige ontmoetingen in een omgebouwde SRV-wagen. Deze is omgetoverd tot een rijdende huiskamer. Het mooie aan de Ontmoetingbus is dat die zomaar bij jou in de buurt neerstrijkt. Als het ware naar je toekomt.
Simon vertelt: “Voordat de bus een bestemming aandoet wordt plaatselijk bekeken hoe we ons het beste kunnen laten zien. Van het Leger des Heils hebben we T-shirts gekregen om in de buurt beter herkenbaar te zijn. Wanneer we vooraf locaties bezoeken wordt daardoor de link sneller gelegd. “Oh ja, dat zijn die mensen die horen bij de bus”. Van tevoren verspreiden we folders. Die hangen we ook in supermarkten en andere gelegenheden op. Ook op social media maken we bekend waar we komen. Er is veel eenzaamheid. Ouderen, raakten – door toedoen van corona – (nog) meer geïsoleerd. Vanwege de maatregelen werd verplicht afstand gehouden van familieleden, vrienden en bekenden. Maar ook jongeren, bijvoorbeeld studenten, kampen met diezelfde eenzaamheid. Met de inzet van de bus willen we ondersteuning bieden aan iedereen die daar behoefte aan heeft in de Kerkdorpen rond Born (Holtum, Buchten, Born, Schipperskerk, Grevenbicht en Obbicht, Graetheide, Einighausen, Guttecoven en Limbricht).”
“We zijn allemaal sociale beestjes die contact willen”
Iedereen is bij ons van harte welkom in de bus. Jong, oud, ongeacht kleur, met of zonder geloofsovertuiging. Door de bus kom je makkelijk de deur uit. Dicht bij huis kun je contacten opbouwen, nieuwe mensen ontmoeten. Vaak tref je gelijkgestemden. Je kunt je verhaal kwijt. Een beetje aanspraak, een kopje koffie doen een mens goed. Per slot van rekening zijn we allemaal sociale beestjes die graag contact willen.
Toeval bestaat niet
Aalt Fikse, regiocoördinator voor Zuid-Limburg, bij het Leger des Heils stelde de bus – verkregen uit een donatie – voor het project ter beschikking. Het plan om met een bus dorpen te bezoeken bestond al langer. Laten nu juist díe bovengenoemde kerkdorpen nog op hun verlanglijstje staan waar wij nu invulling aan geven.
Helpen waar nodig
We bezoeken locaties waar mensen komen die behoefte hebben om met iemand te praten. Daarbij werken we samen met de kerken. Zij weten waar behoeften spelen en ondersteuning nodig is. In de bus worden vaak bus schrijnende verhalen gedeeld. Het is soms makkelijker om dit te doen met vreemden, want schaamte kan een rol spelen. Onze vrijwilligers staan klaar om te luisteren en te helpen. We creëren verbondenheid op een veilige plek. Wat gedeeld wordt blijft binnen de muren van de bus. Diepgaande gesprekken kunnen elders voorgezet worden. We lossen geen problemen op maar kunnen wel intermediair zijn. Hulpvragen inventariseren en meegaan naar de hulpverlener. Laatst kwam iemand de bus in en heeft non stop drie uur zitten praten. Dat betekent wat. Het lukt vaak om mensen weer moed in te spreken, die echt heel diep zitten. Er op eigen kracht uitraken lukt vaak niet. Als we dan kunnen helpen is dat heel veel waard.
Droom
De gewonnen prijs die we bij Burgerkracht Limburg hebben gewonnen voor het project “EmPower jouw initiatief” gaat in de grote pot. Dat gebruiken we om nieuwe ideeën mee te ontplooien en kleine gadgets van te betalen om onze zichtbaarheid nog meer te vergroten. In de toekomst willen we bijvoorbeeld presentaties geven in buurthuizen en ouderenverenigingen om nóg meer bekend te maken wat we doen. Hoe mooi zou het zijn als we daardoor, vaak zelf opgeworpen belemmeringen, kunnen wegnemen! Als bij mensen de schroom wegvalt en ze gewoon de bus in durven te stappen!
Het burgerinitiatief van René Verhoogt uit Purmerend, gaat de strijd aan tegen (voedsel)verspilling. Hieruit ontstaat de stichting SoGoed. Gabrielle Essing-Demandt, kandidaat raadslid voor het CDA in Sittard-Geleen, leest erover op social media. Ze is zo gecharmeerd van het idee dat ze er een Limburgse twist aan geeft. Ze pakt het onderdeel ‘buurtkastjes’ als burgerinitiatief op en is aanjager van het idee in haar gemeente. Zo organiseert ze een aftrapbijeenkomst waarvoor ze René als spreker uitnodigt. Hij vertelt over de intenties van de stichting en laat beren op de weg verdwijnen. Vervolgens start Gabrielle het initiatief. Ze geeft er ruchtbaarheid aan via haar facebook pagina en de plaatselijke media. Ze verloot vijf kastjes (ook mensen die geen kastje wonnen, bestelden kastjes). Ze brengt het idee onder de aandacht bij het College van B&W. Hierdoor kunnen inwoners die een kastje willen plaatsen contact opnemen met de stadsdeelmanager. Het initiatief voor het bouwen, plaatsen en financieren van de kastjes blijft bij de inwoners. Ze won de “EmPOWER jouw initiatief prijs” bij Burgerkracht Limburg en besteed het gewonnen geld aan verdere promotie van het plan. Waar nodig springt ze financieel bij om een kastje aan te schaffen. Een eenvoudig initiatief dat weinig inspanning kost maar wel degelijk impact heeft. Uiteraard heeft Gabrielle zelf ook een kastje voor haar huis staan. “Ik word er blij van,” zegt Gabrielle.
Het buurtkastje
In het kastje kunnen buurtbewoners producten achterlaten die ze zelf niet gebruiken of omruilen voor andere producten. Een simpele manier om verspilling tegen te gaan. Want er wordt veel verspild, ook in Nederland. Daarnaast helpt het mensen die minder te besteden hebben en bevorderd het een goede, sociale sfeer in de wijk. De kastjes kunnen worden gemaakt bij “Sjpassie” in Sittard. Maar ieder ander kastje kan in principe worden gebruikt. Dat werkt even doeltreffend. Meerdere gemeenten heeft ze gesproken over de kastjes en er is interesse. Hopelijk verspreidt het initiatief zich op deze manier over de provincie Limburg. Aan Gabrielle ligt het niet. Ze probeert er in ieder zoveel mogelijk publiciteit voor te krijgen. “Iedere deelnemer kan de kastjes bovendien aanmelden bij de stichting Sogoed zodat ze voor iedereen vindbaar zijn.
Of er succesverhalen te delen zijn? Mijn kastje is weer helemaal leeg dat ga ik straks weer aanvullen” glundert Gabrielle!
